امام حسن عسکری (علیه‌السلام) امام یازدهم در هشتم ربیع‌الثانی سال 232 در شهر مدینه چشم به جهان گشود و به مدت شش سال امامت را بر عهده داشت. مشهورترین لقب وی، عسکری است که به اقامت اجباری‌اش در سامرا اشاره دارد. او در سامرا تحت مراقبت حکومت عباسی قرار داشت و برای فعالیت‌هایش از طریق نمایندگان خود و نیز از راه نامه‌نگاری با شیعیان ارتباط داشت. امام عسکری به همراه پدرشان امام هادی (علیهاالسلام) چنان تحت نظر بودند که حتی اجازۀ خروج از شهر را هم نداشتند و حتی امام عسکری نتوانستند یک حج یا یک عمره به‌جا بیاورند.
یکی از مسائل مهم در دورۀ امامت امام هادی و امام عسکری (علیه‌السلام) آماده کردن شیعه برای دوران غیبت بود. خلفای ستمگر عباسی نمی‌خواستند امام حسن عسکری (علیه‌السلام) ازدواج کند؛ زیرا می‌دانستند که آخرین حجت خدا که زمین را از عدل پر می‌کند، فرزند آن حضرت است. ازدواج امام حسن عسکری (علیه‌السلام) به‌طور پنهانی در زمان حیات پدر بزرگوار ایشان صورت گرفت.
گسترش شیعه و روی آوردن مردم به اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و وحشت از ولادت امام موعود (علیه‌السلام) باعث شد که معتمد عباسی امام عسکری (علیه‌السلام) را در 28 سالگی، در هشتم ربیع‌الاول سال ٢۶٠ به شهادت برساند.